با پیدایش و ظهور نویان یا جنین در رحم یک زن، دوره بارداری وی شروع می‌شود. این دوره به طور کامل طی 9 ماه زمان می‌برد و پس از زایمان نیز به اتمام می‌رسد. نام دیگر بارداری؛ حاملگی یا آبستنی می‌باشد. دوره حاملگی ممکن است به دو صورت طی شود؛ بارداری پرخطر که نیازمند مراقبت‌های بسیار زیادی می‌باشد یا بارداری کم‌خطر. در این دوره مادر باید مراقبت‌های ویژه‌ای را رعایت کند تا جنین سالم و بدون هیچ خطری رشد و در نهایت بدنیا بیاید.
به کلیه مراقبت‌های دوره حاملگی و چکاپ‌هایی که توسط پزشک متخصص زنان و زایمان صورت می‌پذیرد؛ مراقبت‌های بارداری گفته می‌شود. ضرورت این اعمال برای حفظ سلامت مادر و جنین می‌باشد. بانوی باردار با رعایت این مراقبت‌ها و مشاوره‌هایی که از متخصص می‌گیرد خواهد توانست علاوه بر تضمین رشد جنین خود، استرس و اضطراب خود را برای زایمان برطرف کند.
در مراقبت‌های دوره بارداری، رشد نویان با توجه به آزمایشات و سونوگرافی‌های انجام شده توسط نیروی متخصص چک می‌شود. هدف از این کار اغلب پیشگیری از خطرات احتمالی برای جنین و مادر می‌باشد. این مشاوره‌ها و مراقبت‌ها به طور منظم و در زمان‌های مشخص باعث می‌شود تا شما سوال‌های مرتبط با بارداری و ناراحتی‌های مربوط به این دوره را بازگو و به کمک پزشک رفع کنید.
شما به محض مطلع شدن از بارداری می‌توانید این مراقبت‌ها را آغاز کنید. البته به مراتب بهتر است قبل از بارداری به پزشک مراجعه نموده و پس از مشاوره و آزمایشات لازم در این زمینه اقدام به حاملگی کنید. به این کار، مراقبت قبل از بارداری می‌گویند. این‌گونه خیالتان از بابت سلامت جنین راحت خواهد بود.
تعداد چکاپ‌ها در دوره حاملگی وابسته به مدت زمان بارداری شما است. اغلب به صورت زیر طی سه دوره متفاوت صورت می‌گیرد که عبارت است از:
- 32 هفته نخست حاملگی (هر ماه یکبار)
- هفته 32 تا 37 حاملگی (هر 2 هفته یکبار)
- هفته 37 تا پایان حاملگی (هر هفته)
البته بیان این نکته لازم است که، در صورت تشخیص پرخطر بودن دوره بارداری شما ممکن است تعداد جلسات چکاپ افزایش پیدا کند.
در نخستین جلسه چکاپ اغلب پزشک متخصص به معاینه ویژگی‌های ظاهری مانند معاینه سینه‌ها، معاینه لگن، اندازه‌گیری قد و وزن و فشار خون و تنفس و نبض، آزمایش پاپ اسمیر، غربالگری کمخونی، دیابت ، هپاتیت و ... می‌پردازد. علاوه بر آن در مورد رژیم غذایی، نحوه زندگی، موقعیت اجتماعی و شغل مادر سوالاتی را مطرح خواهد کرد. طی جلسات آتی متخصص کارهایی چون؛ بروز کردن برگه پزشکی و پرونده باردار، بررسی وزن و دیگر علائم مانند فشار خون، اندازه‌گیری رشد شکم، گوش کردن صدای ضربان قلب جنین، گرفتن آزمایش ژنتیک در صورت لزوم را انجام می‌دهد. مکرر بودن بعضی از معاینات تنها برای اطمینان از وضعیت سلامت جنین می‌باشد. سعی کنید در زمان‌های تعیین شده حتما به مطب مراجعه کنید و دستورات پزشک خود را به دقت اجرا کنید. در نظر داشته باشید در برخی موارد تنها یک اشتباه و یا تعلل در مراجعه به پزشک می‌تواند سلامت جنین شما را به خطر بیاندازد.
در دوره حاملگی زن باردار شاهد یک سری تغییرات فیزیکی در بدن مانند افزایش وزن، متورم شدن دست‌ها و پاها، تغییر ذائقه و ... خواهد بود. با رشد جنین رحم مادر 18 برابر بزرگتر از سایز طبیعی خود خواهد شد. تغییراتی مانند حالت تهوع، رفلاکس معده، درد در کمر و رانها، خستگی، اختلال در خواب و ... در بعضی بانوان باردار به چشم می‌خورد که طبیعی است. در صورتی که باردار هستید بهتر است در مورد تمام علائم و ناراحتی‌های خود با پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید. او را در جزییات وضعیت خود قرار دهید. تغییرات غیر‌طبیعی مانند دردهای طولانی مدت در ناحیه لگن و یا خونریزی را جدی بگیرید.
انتخاب پزشک متخصص زنان و زایمان خوب نقش بسیار مهمی در دوره بارداری و مراقبت‌های مربوط به این دوره دارد. به همین دلیل شما باید در انتخاب پزشک برای مراقبت‌های دوره حاملگی بسیار دقت کنید تا بتوانید دوران بارداری خوبی را سپری کنید.
