یکی از مهمترین بخش‌های دستگاه تناسلی بانوان که نقش بسیار مهمی در باروری دارد، رحم است. رحم حیاتی‌ترین عضو در بارداری می‌باشد چون محل نگه‌داری و تغذیه جنین است. این قسمت از بدن نیز مانند سایر بخش‌ها ممکن است به بیماری‌ها و مشکلات گوناگونی دچار شود. یکی از روش‌های درمانی و تشخیصی برای مشکلات زنان هیستروسکوپی است. این روش در واقع یک نوع جراحی بدون نیاز به ایجاد هرگونه برش پوستی است که از طریق واژینال انجام می‌شود. با استفاده از این روش پزشک می‌تواند علت‌های خونریزی غیرطبیعی در ناحیه رحم را ارزیابی کند و روش درمانی مناسب با شرایط بیمار را شروع کند.
هیستروسکوپی چیست؟
هیستروسکوپی در واقع یک تلسکوپ بسیار کوچک است که به پزشک زنان و زایمان امکان دید بیشتری برای مشاهده کامل و دقیق حفره داخل رحم ایجاد می‌کند. متاسفانه در حال حاضر یکی از بیماری‌های شایع در بین زنان خونریزی غیرطبیعی در داخل رحم است که ممکن است با مداخلات دارویی نیز رفع نشود. دستگاه هیستروسکوپی از طریق دهانه رحم داخل شده و امکان دید محوطه داخلی رحم و لوله‌های فالوب را برای پزشک فراهم می‌کند. در این روش مخاط داخلی رحم، سوراخ‌های لوله فالوب و بافت پوششی داخلی رحم به طور دقیق قابل مشاهده است. اگر حین معالجه بافت غیرطبیعی مشاهده شود، عمل نمونه‌گیری و آزمایشات دقیق تر انجام خواهد شد. با استفاده از روش هیستروسکوپی بعضی از بیماری‌های مربوط به رحم مانند سندرم آشرمن، پولیب اندومتر، میومکتومی فیبروم رحمی و ... تشخیص داده می‌شود.
هدف از عمل هیستروسکوپی چیست؟
در حالت کلی دو هدف از انجام عمل هیستروسکوپی وجود دارد که عبارت است از: هیستروسکوپی تشخیصی و هیستروسکوپی درمانی. این دو هر کدام توضیحات جداگانه‌ای می‌طلبد که در ادامه با آنها بیشتر آشنا می‌شویم.
هیستروسکوپی تشخیصی
یک نوع عمل بسیار ساده برای تشخیص مشکلات و بیماری‌های رحمی می‌باشد. دراین عمل شناسایی مشکلاتی که در ادامه نام برده می‌شود، امکان‌پذیر است:
- خونریزی‌های غیر عادی در رحم
- تشخیص علل ناباروری
- شناسایی و تشخیص چسبندگی‌های داخلی رحم
- تشخیص علل سقط‌های مکرر جنین
- شناسایی پولیپ آندومتر
- تشخیص فیبروم‌های رحم
- مشاهده محل IUD جابجا شده
- شناسایی دلایل دردهای لگن
- شناسایی مشکلات مادرزادی
- تشخیص دلایل شکست راه‌های باروری
هیستروسکوپی درمانی
در این مورد علاوه بر شناسایی بیماری، درمان نیز انجام می‌پذیرد. لازم به ذکر است در این روش از وسایل جراحی مانند قیچی، لیزر و ... استفاده می‌گردد. موارد قابل درمان با این روش عبارتند از:
- عمل برداشتن پولیپ داخل رحم
- عمل برداشتن فیبروم‌های رحم نوع ساب موکوس
- عمل برداشتن مشکلات مادرزادی به نام سپتوم
- عمل برطرف کردن چسبندگی رحم
- عمل برداشتن آندومتر (در صورت خونریزی شدید رحمی)
- عمل باز کردن لوله‌های رحمی
پزشک متخصص پس از هیستروسکوپی تشخیصی و شناسایی مشکلات موجود در رحم، هیستروسکوپی درمانی را در پیش می‌گیرد.
مزیت‌های عمل هیستروسکوپی چیست؟
مهمترین مزیت‌های روش هیستروسکوپی به شرح زیر است:
- عدم نیاز به بستری طولانی مدت
- عدم نیاز به هیسترکتومی (عمل برداشتن رحم)
- عدم نیاز به باز کردن شکم برای انجام عمل
- عدم عفونت ناشی از برش‌های شکمی
موارد منع عمل هیستروسکوپی چیست؟
در بعضی موارد خاص باید از انجام عمل هیستروسکوپی صرف‌نظر نمود. در صورتی که فرد مبتلا به سرطان دهانه رحم، عفونت واژن، عفونت‌های ادراری، عفونت و التهاب لگن باشد، پزشک این عمل را برای وی توصیه نمی‌کند. زنان باردار نیز باید از انجام عمل هیستروسکوپی باید اجتناب کنند.
آمادگی‌های پیش از عمل هیستروسکوپی چیست؟
قبل از انجام عمل هیستروسکوپی هر چند توسط پزشک دستورات لازم به فرد بیمار داده می‌شود اما در حالت کلی اقدامات زیر پیش از انجام این عمل در گرفتن نتیجه مطلوب بسیار موثر است:
- انجام کلیه آزمایشات لازم قبل از عمل همچون آزمایش خون و ...
- درمان عفونت‌های موجود در رحم و دهانه آن
- قطع مصرف هرگونه دارو و مطلع کردن پرشک
- استفاده از هرگونه پماد و کرم واژینال در 24 ساعت قبل از عمل
- استفاده از قرص‌های پیشگیری HD از روز پنجم قاعدگی
- عدم مصرف هرگونه غذا و مایعاتی شب قبل از عمل
- عدم همراه داشتن هرگونه طلا و جواهرات
